چند زبانزد گیلکی رامسری(54)

لازم به ذکر است ،مجموعه زبانزدهای ذکر شده در این وبلاگ بر اساس شنیده ها و گفتار مردم رامسر و حومه بیان شده است و تغییرات و دخل و تصرفی در آنها صورت نگرفته است تا توسط اساتید محترم مورد بررسی و ویرایش قرار گرفته و با تشخیص سره از ناسره و تلفظ آوایی (فونتیک) مناسب اصلاح و ویرایش گردند.

1-     کلاچ بوگوتِن کی قشنگ تَرَه  بگوتِه می وَچِه

به کلاغ گفتند چه کسی زیباتر است گفت بچه من!

کنایه: حب فرزند و خویشان نزدیک

یادآوری: خودشِه چو اَسبِ پیش کین دارِه(بِدَشتِه)

اسب چوبی خود را جلو آورد. خودش را مطرح کرد.

2-     کلاچ بوگوتِن تو حرف بزن بگوتِه گی

به کلاغ گفتند تو حرف بزن گفت .....

کنایه: انتظار حرف درست شنیدن از نادان

یادآوری: آهن سرد چُکوش نَزِن

3-مگر کُس شتر بُشوستِه بی(با)

مگر واژن شتر را شسته بود

کنایه: کار کوچک را بزرگ جلوه دادن

یادآوری:وی سایَه افتاب سو وِرَرِه گَتِه نظر هَنِه

سایه اش در نور آفتاب برایش بزرگ به نظر می آید.خودبزرگ بین

4-وِرِه چاکُردِه کلاچ کُس

آن را مثل .... کلاغ کرده است.

کنایه: جارزدن- همه را خبر کردن

یادآوری:

1-     همه جار عَیان بُکردِه

2-     ترش غَلِیه=سخن چین

5-مگر اسب دُم کندِه دِبی(دَرِه)

مگر می خواستی دم اسب را بکنی!

کنایه: انجام کار دشوار

یادآوری: ...... رستم بیشکنی

6-می تلِه مَن گَبِر دَکِتِه

داخل تله من پرنده  ابیا(گبر) افتاد.

کنایه: روی آوردن شانس-بخت و اقبال

یادآوری: می مِرسَه رِوایَه

کارها بر وفق مراد من است.

7-همه کس ویر وَکَنِه اَمِرِه ویرها      همه کس سگ گَرِه اَمِرِه کُتکاه

همه را عجب می گیرد ما را عجب ها   همه را سگ می گیرد ولی ما را توله سگ

کنایه:  بدآوردن- انتظار نداشتن از رفتار کسی با خود

8-وی رِ زیَ   در بیردِه

"ر" و"ز" آن را بیرون آورد.

کنایه: دقت و کنکاش در موضوعی

یادآوری: وی دل و روده در بیردِه

9-جا دَشتِم جانشیر(جانشین) نداشتِم

جا داشتم جانشین نداشتم

کنایه: غصب کردن جا و یا نوبت در صف  که توسط ذیحق بیان می گردد.

10-بُخوارده، بُخواردِه  بُمانسِه میراث

مال خورده شده خورده شده است ولی مالی که مانده میراث وارثان می شود.

کنایه: دل نبستن به متاع دنیوی- مال و منال

یادآوری: دونیا دورزه آمدن و رفتن

11-دونیا لیمو مانِه  اول شیرینه بعد تلخا بونِه

دنیا مثل لیمو است اول شیرین بوده و بعد تلخ می شود.

کنایه: دل نبستن به خوشی های زودگذر در این دنیا

12- مشهد، کربلا   داخل خانَه

مشهد و کربلا در داخل خانه است.

کنایه: رفتار خوب و شایسته با اهل خانواده خود در منزل داشتن

یادآوری: بهشت و دوزخ هی دنیا دِلِه

13-وی پَرتوک هَوایه

بر سر پرتگاه نشسته است- افتادنی است

کنایه: مریض بدحال- وضع مالی بد

پرتوک= پُرچی: نام محلی در نزدیک اُشکَته چال در بین راه جواهرده رامسر

14- اسب گوزِه رِ  رَم نوکون  خودتِه (خودت رِ) نصیب غم نوکون

برای گوز اسب نترس  و خودت را اسیر غم نکن.

کنایه: اهمیت ندادن و توجه نکردن  به حرف افراد کم ارزش.

15- پوچایَه بوگوتن تی گی دوایَه،   وگیتِه وی سر لا بَدَه

 به گربه گفتند مدفوع تو دارو است سر آن را با خاک پوشاند.

کنایه: انتظار کمک از آدم بی مروّت و بی وجدان نداشتن.

16-رازدل با دوست و دشمن نوگو اگر دوسته ناراحت بونو اگر دشمنه شاد(بونو)

راز دل با دوست و دشمن نگو اگر دوست باشد ناراحت می شود و اگر دشمکن باشد شاد می گردد.

کنایه: پنهان داشتن راز درون- سفره دل را هر جا نگسترانید

یادآوری: تی دل دوست تی جیب دو زِری

دوست دل تو دو ریالی داخل جیب توست.